De term edelsteen omvat verschillende mineralen en gesteenten die van bijzonder belang zijn voor het maken van sieraden. Wat edelstenen precies zijn is niet nader omschreven, maar ze moeten drie kenmerken hebben: Edelstenen zijn zeldzaam, hebben een hardheid hoger dan zeven op de schaal van Mohs en bezitten een eigen transparantie. Aan de hand van deze criteria kunnen waardevolle edelstenen voor de juweliersbranche snel worden gekarakteriseerd. Tot de bekendste en ook meest waardevolle edelstenen in de categorie edelstenen behoren robijnen, saffieren en smaragden. Diamanten worden ook tot de edelstenen gerekend, hoewel zij tot de modificaties van koolstof behoren. Opdat edelstenen hun bijzondere waarde zouden hebben en ook interessant zouden zijn voor het maken van juwelen, moeten zij een bijzondere vormgeving hebben. Dit wordt bereikt door hun slijpsel, dat ervoor zorgt dat het licht bijzonder wordt gebroken op het oppervlak van de edelsteen en dat de edelsteen een aantrekkelijke glans heeft, een intense en karakteristieke schittering, het zogenaamde vuur. Edelstenen zijn niet weg te denken uit de juwelenproductie en in de meeste juwelen vormen zij het absolute middelpunt waarop de aandacht wordt gericht.
